Traduje se, \u017ee do Evropy p\u0159ivezl kakao Kry\u0161tof Kolumbus, <\/strong>kter\u00fd pr\u00fd na sv\u00fdch cest\u00e1ch potkal v roce 1502 mayskou kanoi nalo\u017eenou n\u00e1kladem kakaov\u00fdch bob\u016f. Jin\u00ed tuto z\u00e1sluhu p\u0159ipisuj\u00ed Hernandu Cort\u00e9sovi, kter\u00fd porobil v letech 1519 a\u017e 1521 Azt\u00e9ky v Mexiku. A\u0165 ji do evropsk\u00fdch zem\u00ed uvedl kdokoli, \u010dokol\u00e1da, nejd\u0159\u00edve jako n\u00e1poj, pozd\u011bji jako pochoutka, si vydobyla pevn\u00e9 m\u00edsto na evropsk\u00fdch panovnick\u00fdch dvorech, s\u00eddlech \u0161lechty i mezi bohat\u00fdmi m\u011b\u0161\u0165any. Od francouzsk\u00e9ho kr\u00e1lovsk\u00e9ho dvora z\u00edskal v kv\u011btnu 1659 David Chaillou jako prvn\u00ed a jedin\u00fd ?pr\u00e1vo prod\u00e1vat a va\u0159it n\u00e1poj zvan\u00fd \u010dokol\u00e1da?. V c\u00edrkevn\u00edch kruz\u00edch se o tento n\u00e1poj dlouho sv\u00e1d\u011bly boje. U\u017e od po\u010d\u00e1tku se v\u011bd\u011blo, \u017ee je mocn\u00fdch afrodiziakem, a tak v n\u011bm n\u011bkte\u0159\u00ed c\u00edrkevn\u00ed p\u0159edstavitel\u00e9 vid\u011bli n\u00e1stroj \u010f\u00e1bl\u016fv. Jezuit\u00e9 ale spr\u00e1vn\u011b odhadli a ocenili schopnost \u010dokol\u00e1dy povzbuzovat my\u0161len\u00ed a d\u00edky jejich vlivu ji nakonec neodsuzovala ani c\u00edrkev. \u010cokol\u00e1du milovaly francouzsk\u00e9 kr\u00e1lovny Anna Rakousk\u00e1 i Marie Antoinetta. V oblib\u011b ji m\u011bla i jej\u00ed matka Marie Terezie. Za Marie Antoinetty v osmn\u00e1ct\u00e9m stolet\u00ed byla \u010dokol\u00e1da ve Francii velmi obl\u00edben\u00fdm n\u00e1pojem mezi encyklopedisty. O jednom z jejich p\u0159edn\u00edch p\u0159edstavitel\u016f Voltairovi se v\u00ed, \u017ee prvn\u00ed \u0161\u00e1lek tohoto bo\u017esk\u00e9ho n\u00e1poje si d\u00e1val v p\u011bt hodin r\u00e1no a do t\u0159\u00ed odpoledne j\u00ed vypil deset a\u017e dvan\u00e1ct \u0161\u00e1lk\u016f. Mo\u017en\u00e1 proto, \u017ee byl vychov\u00e1n v jezuitsk\u00e9 koleji. P\u0159\u00edtel Voltair\u016fv, proslaven\u00fd z\u00e1letn\u00edk a sv\u016fdce, Giacomo Casanova tvrdil, \u017ee za sv\u00e9 \u00fasp\u011bchy vd\u011b\u010d\u00ed \u010dokol\u00e1d\u011b, a mark\u00fdz de Sade se o n\u00ed zmi\u0148uje ve v\u0161ech sv\u00fdch knih\u00e1ch. \n<\/ul>\n
\u010cokol\u00e1da se vyr\u00e1b\u00ed z plod\u016f kakaovn\u00edku, kter\u00fd poch\u00e1z\u00ed z Ji\u017en\u00ed Ameriky. Kakaov\u00e9 boby ? semena tohoto stromu ? pou\u017e\u00edvala azt\u00e9ck\u00e1 civilizace u\u017e p\u0159ed 3000 lety jako platidlo. Kakaovn\u00edku se da\u0159\u00ed i v z\u00e1padn\u00ed Africe jihov\u00fdchodn\u00ed Asii. P\u0159em\u011bna kakaov\u00fdch bob\u016f v \u010dokol\u00e1du je slo\u017eit\u00fd proces. Nejprve se boby fermentuj\u00ed a su\u0161\u00ed na slunci a pak se bal\u00ed do pytl\u016f a dopravuj\u00ed na m\u00edsto ur\u010den\u00ed. V\u00fdrobci \u010dokol\u00e1dy boby po rozt\u0159\u00edd\u011bn\u00ed a o\u010di\u0161t\u011bn\u00ed opra\u017e\u00ed, aby se rozvinula jejich chu\u0165. Pra\u017een\u00e9 se vyloupou a rozemelou. Teplem p\u0159i mlet\u00ed se v kakaov\u00fdch bobech rozpou\u0161t\u00ed tuk a vznik\u00e1 tu\u010dn\u00e1 kakaov\u00e1 hmota s ho\u0159kou p\u0159\u00edchut\u00ed. P\u0159i v\u00fdrob\u011b kakaa se v\u011bt\u0161ina \u017elut\u00e9ho tuku neboli kakaov\u00e9ho m\u00e1sla v lisu odd\u011bl\u00ed a zbudou tuh\u00e9 kakaov\u00e9 pokrutiny. Ty se pak melou a pros\u00edvaj\u00ed, a\u017e vznikne kakaov\u00fd pr\u00e1\u0161ek. Do \u010dokol\u00e1dov\u00fdch v\u00fdrobk\u016f se ke kakaov\u00e9 hmot\u011b p\u0159id\u00e1v\u00e1 cukr, tuk a v p\u0159\u00edpad\u011b ml\u00e9\u010dn\u00e9 \u010dokol\u00e1dy ml\u00e9ko. Jako tuk do \u010dokol\u00e1dy tradi\u010dn\u011b pat\u0159\u00ed kakaov\u00e9 m\u00e1slo ? d\u00edky n\u011bmu m\u00e1 charakteristickou strukturu a rozpl\u00fdv\u00e1 se na jazyku.\n<\/ul>\n
Co obsahuj\u00ed kakaov\u00e9 boby a pro\u010d m\u00e1 \u010dokol\u00e1da v jak\u00e9koli form\u011b takovou p\u0159ita\u017elivost? Tou kouzelnou l\u00e1tkou je theobromin – alkaloid s podobn\u00fdmi povzbuzuj\u00edc\u00edmi vlastnostmi jako kofein, ale nav\u00edc m\u00e1 euforizuj\u00edc\u00ed \u00fa\u010dinky. Povzbuzuje mozkovou \u010dinnost, podstatn\u011b zlep\u0161uje n\u00e1ladu, odstra\u0148uje deprese a stres a z\u0159ejm\u011b p\u016fsob\u00ed i jako afrodiziakum. Bylo dok\u00e1z\u00e1no, \u017ee roz\u0161i\u0159uje v\u011bn\u010dit\u00e9 tepny srde\u010dn\u00ed a organismus odvod\u0148uje. Konzumace \u010dokol\u00e1dy omezuje oxidaci lipoprotein\u016f pro tepny \u0161kodliv\u00e9ho cholesterolu, sni\u017euje tak riziko srde\u010dn\u00edch a c\u00e9vn\u00edch chorob. \u010c\u00edm tmav\u0161\u00ed \u010dokol\u00e1da, t\u00edm je \u00fa\u010dinek vy\u0161\u0161\u00ed. Kakaov\u00e9 boby d\u00e1le obsahuj\u00ed t\u0159icet a\u017e pades\u00e1t procent tuku zn\u00e1m\u00e9ho jako kakaov\u00e9 m\u00e1slo nebo kakaov\u00fd tuk, patn\u00e1ct procent b\u00edlkovin a osm procent \u0161krobu. A pr\u00e1v\u011b kakaov\u00e9 m\u00e1slo m\u00e1 dal\u0161\u00ed zvl\u00e1\u0161tn\u00ed \u00fa\u010dinky. Uvol\u0148uje endorfiny, l\u00e1tky podobn\u00e9 opi\u00e1t\u016fm, kter\u00e9 vznikaj\u00ed p\u0159\u00edmo v lidsk\u00e9m t\u011ble. \u010cokol\u00e1da je tedy v podstat\u011b droga. Nebyly sice zaznamen\u00e1ny \u017e\u00e1dn\u00e9 tragick\u00e9 abstinen\u010dn\u00ed syndromy, i kdy\u017e z\u00e1vislost se na n\u00ed vytv\u00e1\u0159\u00ed. Dokonce je pro ni i term\u00edn – \u010dokoholismus. N\u011bkte\u0159\u00ed lid\u00e9 sn\u00ed i p\u016fl kilogramu \u010dokol\u00e1dy za den. Podle pr\u016fzkum\u016f pat\u0159\u00ed k \u010dokoholik\u016fm zejm\u00e9na sportovci, hazardn\u00ed hr\u00e1\u010di, pracovn\u00edci v no\u010dn\u00edch sm\u011bn\u00e1ch a osam\u011bl\u00e9 \u017eeny.\n<\/ul>\n
Popt\u00e1vka po \u010dokol\u00e1d\u011b se soustavn\u011b zvy\u0161uje. Nejv\u011bt\u0161\u00ed spot\u0159ebu vykazuj\u00ed tradi\u010dn\u011b z\u00e1padoevropsk\u00e9 zem\u011b, kter\u00e9 se v prvenstv\u00ed st\u0159\u00eddaj\u00ed. Kolem deseti kilogram\u016f \u010dokol\u00e1dy za rok na \u010dlov\u011bka konzumuj\u00ed Britov\u00e9, Irov\u00e9, Belgi\u010dan\u00e9, N\u011bmci a \u0160v\u00fdca\u0159i. Nejm\u00e9n\u011b obl\u00edben\u00e1 v evropsk\u00e9m m\u011b\u0159\u00edtku je \u010dokol\u00e1da ve \u0160pan\u011blsku. Francouzi sice nejsou na p\u0159edn\u00edm m\u00edst\u011b \u017eeb\u0159\u00ed\u010dku v celkov\u00e9 spot\u0159eb\u011b \u010dokol\u00e1dy, ale suver\u00e9nn\u011b vedou v konzumaci tmav\u00e9 ho\u0159k\u00e9 \u010dokol\u00e1dy, kter\u00e1 je sice m\u00e9n\u011b lahodn\u00e1, ale je \u00fa\u010dinn\u011bj\u0161\u00ed jako povzbuzuj\u00edc\u00ed prost\u0159edek. Devades\u00e1t procent Ameri\u010dan\u016f si dop\u0159\u00e1v\u00e1 \u010dokol\u00e1du nebo \u010dokol\u00e1dov\u00e9 cukrovinky alespo\u0148 jednou denn\u011b. <\/ul>\n
Co z toho vypl\u00fdv\u00e1? Kdy\u017e u\u017e \u010dokol\u00e1du, tak kvalitn\u00ed a rad\u011bji ho\u0159kou, ale hlavn\u011b- nezapom\u00ednejme, \u017ee tu mluv\u00edme p\u016fvodn\u011b o n\u00e1poji boh\u016f (theobroma), a jako s takov\u00fdm bychom s jeho konzumac\u00ed m\u011bli opravdu \u0161et\u0159it, a pakli\u017ee mu neodol\u00e1me, tak si ho um\u011bt v mal\u00e9m mno\u017estv\u00ed skute\u010dn\u011b vychutnat.<\/ul>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"